Çocuklarda Akut Lenfadenit (Lenf Bezi Büyümesi)

Çocuklarda lenf bezlerinin anormal şekilde büyümesi genellikle enfeksiyonlardan kaynaklanır. Buna karşın kanser ve başka sistemik hastalıklar da lenfadenit yani lenf bezi büyümesinde tetikleyici rol oynayabilir. Lenf bezi büyümesi hasta ve ebeveynler için korkutucu olabilmektedir. Zira lenf bezlerindeki büyüme bağışıklık sisteminin vücudu koruma mücadelesinin sonucunda oluşabileceği gibi önemli bir hastalığın belirtisi de olabilmektedir. Bu nedenle lenf bezi büyümesinin altında yatan neden titizlikle incelenmelidir. Akut Lenfadenopati kavramı, lenf bezlerindeki iltihaplanma, reaktif genişleme, şişlik ve büyümeleri ifade eder. Lenf bezlerindeki büyüme, kanser ve benzeri ciddi hastalıklarla ilişkili olabileceği için çoğu zaman kaygı verici bir durumdur. Fakat belirtiler dikkatlice incelenmeli, hasta ve ailesi doğru bilgilendirilmelidir. Adana’da hastalarına hizmet veren Uzman Çocuk Doktoru Sena Kara Öncü çocuklarda görülen akut lenfadenit yani lenf bezi büyümesi hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı.

Lenf Bezlerinin Büyümesi (Akut Lenfadenit) Normal Mi?

Lenf bezleri çoğunlukla elle dokunulduğunda hissedilmezler. Vücudumuz yabancı bir tehditle karşılaştığında bağışıklık sistemimiz, savunma mekanizmamızı harekete geçirir. Bu durum lenf bezlerinin büyümesi ile sonuçlanabilir.

İstatistiksel olarak lenf bezlerindeki büyüme daha çok kanser dışı sebeplerden dolayı ortaya çıkar. Bu yüzden büyümenin nedeni doğru analiz edilmelidir.

Reaktif lenfadenopati durumu enfeksiyonlardan dolayı veya farklı uyarıcılara karşı bezlerin kendini savunması ile gerçekleşebilir. Reaktif lenfadenopati sıkça karşılaşılan bir durumdur. Unutmamak gerekir ki lenf bezlerindeki büyüme ciddi bir hastalığın belirtisi olabilir. Lenf bezlerindeki büyümenin olası nedenleri sıralamamız gerekirse:

• Sistemik hastalıklar
• Enfeksiyonlar
• Kanser

Bu ihtimaller göz önünde bulundurularak gerekli tetkikler doğru zamanda ve uygun şekilde yapılmalıdır.

Lenf Bezi (Lenf Nodu) Nedir?

Lenf bezleri insan bedeninde farklı noktalarda bulunur. Koltukaltı, boyun, göğüs boşluğu, kasık ve karın boşluğunda ortalama 600 civarında nodül bulunur. Normal koşullar altında bir veya iki mm’den başlayarak bir cm boyutuna kadar uzanan farklı büyüklüklerde görülebilirler. Lenf bezleri insan vücudunun bağışıklık sisteminin bir parçasıdır. Lenf dolaşımı vücudun savunma mekanizmaları için önemli bir rol oynar. Lenf bezleri içerisinde çeşitli hücre türleri bulunmaktadır. Bunun yanı sıra lenf bezleri stroma adı verilen destekleyici bir doku ile çevrili ve bir çeşit kapsülle kaplıdır.

Boyunda hissedilen bir şişlik veya kitleye rastlandığı taktirde şu olasılıklar düşünülmelidir:

• Lenfadenopati
• Lenfanjiyom
• Kanserli hastalıklar
• Trioglossal kist
• Nodül ve guatr gibi tiroid problemleri
• Hemanjiom
• Dermoid kist
• Servikal kosta
• Vasküler malformasyonlar
• Parotis problemleri
• Laringosel
• Fibrozis
• Brankial kleft kistleri
• Sternokleidomastoide kanama

Vücudumuzda Lenf Bezleri En Çok Nerelerde Bulunur?

• Boyun bölgesi
• Kasık
• Göğüs boşluğu
• Karın boşluğu
• Koltuk altı
• Diz arkası
• Dirsek önü
• Bademcikler
• Dalak

Lenfadenopati Sebepleri Nelerdir?

Lenfadenopati durumunun en yaygın sebebi vücutta meydana gelen enfeksiyonlardır. Hastalığa neden olan enfeksiyonun mutlaka doğru bir şekilde teşhis edilmesi ve giderilmesi gerekir. Lenf bezleri farklı nedenlerden dolayı büyüse de temel olarak lenf bezlerinin büyümesine yol açan şey bölgesel iltihaplanmadır. Kimi zaman lenf hücreleri aşırı miktarda çoğalarak tümörleşebilir. Bu da lenf bezlerinin şişmesi ile sonuçlanır. Örnek vermek gerekirse lenfoma dediğimiz lenf kanserinde lenfatik dokular, anormal ve kontrolsüz şekilde çoğalma eğilimi gösterir. Bu da lenf nodu büyümesi ile sonuçlanır. Aynı şekilde başka dokulardan gelip lenf nodlarına yerleşen kanser hücreleri de lenf düğümünün şişmesine yol açar. Örnek vermek gerekirse meme kanseri vakalarında memelerdeki kanser hücreleri, koltuk altı lenf bezlerine yerleşebilir. Kimi zaman mikrobik hastalıklar da lenf bezlerinin şişmesine neden olabilmektedir. Zararlı mikroorganizmalar lenf dokusuna tutunarak burada apse meydana getirebilir. Mikroorganizmaların tutunduğu lenf bezleri şişer ve sonrasında kızararak ağrıya yol açabilir. Lenf bezi büyümesi sebepleri farklılık gösterir. Sebeplere göre hastalığın yol açtığı belirtiler ve gereken tedavi yöntemleri de şekillenir.

Çocuklarda Lenf Bezi Büyümesinin (Akut Lenfadenit) Nedenleri Nelerdir?

Çocuklarda görülen lenf bezi büyümesinin nedenleri tespit edilirken bazı unsurlara dikkat edilir. Bunlar: lenf bezlerinin büyüklüğü, çevresindeki doku ile ilişkisi, hastanın yaşı, bezin kıvamı, bezlerin sayısı, lokasyonu ve büyümenin beraberinde getirdiği klinik semptomlardır. Bunun yanı sıra lenf bezlerinin boyutunun değişkenlik gösterip göstermediği de önemli bir kıstastır. Doğru tedavi yönteminin uygulanabilmesi için doktor hastanın tıbbi öyküsünü en ince ayrıntısına kadar dinler ve kapsamlı bir fiziksel muayene gerçekleştirir.

Çocuklarda Lenf Bezi Büyümesinin (Lenfadenit)  Belirtileri Nelerdir?

Çocuklarda görülen lenfadenopati durumu değerlendirilirken ateş, gece terlemesi, döküntü, kilo kaybı ve kansızlık gibi semptomlarla karşılaşabiliriz. Lenf bezinin yaygınlığı, etrafındaki dokularla yapışık olup olmayışı veya büyüme hızı dikkate alınır. Eğer fiziksel muayene sırasında bir lenf bezi elle hissedilmişse şunlara dikkat etmek gerekir:

Büyüklük – Eğer lenf bezlerinin boyutu bir cm’nin üzerindeyse hastalık göstergesi olup olmadığı incelenmelidir.

Ağrı ve Hassasiyet – Eğer lenf bezinin boyutu hızlı bir şekilde büyüyorsa ağrı şikayetleri de beraberinde gelir. Ağrı çoğu zaman bir iltihap ve kızarıklığın sonucunda oluşsa da nadiren kanserli bir lenf bezinin ölü doku içerisinde kalmasından dolayı da ortaya çıkabilmektedir.

Kıvam – Sert bezeler genellikle metastatik yani yayılım göstermiş bir kanserin bulgusu olarak değerlendirilebilir. Buna karşın lastik kıvamında bulunan bezeler lenf kanseri şüphesini akla getirir. Daha yumuşak bezeler ise mikrobik ajanlar, enfeksiyonlar ve toksinlere karşı vücudun bağışıklık sisteminin gösterdiği bir reaksiyon olarak değerlendirilir.

Çocuklarda Akut Lenfadenit (Lenf Bezi Büyümesi) Tanısı Nasıl Konur?

İlk olarak çocuğun tıbbi öyküsü ayrıntılı şekilde dinlenir. Sonrasında uzman doktor, detaylı bir fiziksel muayene gerçekleştirir. Her vaka kendi koşulları içerisinde değerlendirilmelidir. Bundan sonra doktor gerekli görürse bazı tetkiklere başvurabilir. Kan testleri, iki yönlü akciğer grafisi, bilgisayarlı tomografi, ultrason ve biyopsi bibi tetkik yöntemleri ile lenfadenit (lenf bezi büyümesi) tanısı konulabilmektedir.

Çocuklarda Lenf Bezi Büyümesi (Lenfadenit) Tedavisinde Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Tedavinin başarılı olabilmesi için öncelikle hastanın tıbbi öyküsünün dikkatli ve doğru şekilde alınması gerekir. Fiziksel muayene ve tetkikler sonrasında tanının kesinleştirilmesi büyük önem taşır. Bu sayede doktor en doğru tedavi planlamasını gerçekleştirir. Vakaların önemli bir bölümü enfeksiyon kaynaklı olsa da lenfoma başta olmak üzere çocukluk çağı kanserlerinin de araştırılması gerekir.

Lenfadenit Tedavisi

Tedavi, lenf bezi büyümesinin altında yatan nedene göre şekillenir. Reaktif lenf bezi büyümelerinde çoğu zaman herhangi bir tedavi uygulanmasına gerek yoktur. Bu gibi durumlarda sadece sürecin takip edilmesi gerekir. Bakteriyel kaynaklı lenf bezi büyümelerinde doktorlar antibiyotik tedavisine başvurabilirler. Virüslerden kaynaklanan lenfadenit vakalarında antiviral tedavi uygulamaları gündeme gelir. Fakat lenf bezi büyümesine sebep olan başka bir hastalık tespit edilirse buna göre bir tedavi planlaması yapılır.

Lenf Bezi Büyümesi İçin Hangi Doktora Başvurulmalı?

Boğazda meydana gelen lenfadenit vakalarında kulak burun boğaz doktoruna başvurulabilir. Bunun haricinde gerekli durumlarda dahiliye veya enfeksiyon hastalıkları gibi uzmanlık dallarına danışmak gerekebilir. Fakat çocuk hastalarda ilk olarak çocuk doktoruna danışmak gerekir. En doğru yönlendirme bu sayede yapılır.

Çocuklarda Lenf Bezi Büyümesi (Lenfadenit) Ne Zaman Tehlikelidir?

Eğer lenf bezi büyümesi ağrısız şekilde seyrediyor ve büyümeye devam ediyorsa, bezin yapısı sert ise ve bu duruma yüksek ateş, gece terlemesi gibi şikayetler eşlik ediyorsa doktorlar ciddi sağlık sorunlarından şüphe derler. Bu veya benzeri belirtiler tespit edildiğinde zaman kaybetmeksizin uzman bir doktora başvurmak gerekir.

Enfeksiyondan Kaynaklı Lenf Bezi Büyümesi Ne Zaman İyileşir?

Bakterilerden veya virüslerden kaynaklanan lenf bezi büyümesi vakaları, enfeksiyon tedavisinin uygulanmaya başlanmasının ardından küçülme eğilimi gösterir. Bu süreç genellikle birkaç hafta sürebilmektedir. Ancak birkaç hafta boyunca küçülme sağlanamadığı gibi büyüme de devam ediyorsa başka sağlık sorunlarından şüphe edilmesi gerekir. Bu ve benzeri durumlarda mutlaka uzman doktora başvurmakta fayda vardır. 

Lenf Bezi Büyümesi Tehlikeli Midir?

Lenf bezi büyümesi genel olarak tehlikeli bir durum değildir. Yapısı itibariyle lenf bezlerindeki enfeksiyon ve iltihaplanmalardan kaynaklanan büyümeler geçicidir. Yine de lenf bezleri büyümesinin tehlikeli olduğu vakalar da karşımıza çıkabilir. Burada temel kıstas büyümenin kaynağıdır. Tehlike düzeyi ve tedavi yöntemi lenf bezlerindeki büyümenin nedenine göre belirlenir.