Çocuklarda Kalp Ritim Bozuklukları

Kalp Ritim Bozukluğu (Aritmi) Nedir?

Kalp, yaşam için hayati öneme sahip bir organdır ve düzenli atışları sayesinde vücudun her noktasına oksijen ve besin taşıyan kanı pompalar. Kalp atışını sağlayan bu ritim, kalbin içinde yer alan özel bir elektriksel sistem tarafından kontrol edilir. Kalp ritim bozukluğu veya tıp dilinde aritmi, bu elektriksel sistemdeki bir aksaklık nedeniyle kalbin çok hızlı, çok yavaş veya düzensiz atması durumudur.

Çocuklarda da, tıpkı yetişkinlerde olduğu gibi, kalbin ritmini etkileyen bozukluklar gelişebilir. Ancak çocuklarda görülen aritmiler genellikle daha farklı özellikler taşır ve çoğu zaman iyi huyludur. Yine de bazı ciddi durumlar söz konusu olabilir, bu yüzden belirtilerin farkında olmak ve bir çocuk kardiyoloğuna danışmak önemlidir.

Çocuklarda Kalp Ritim Bozuklukları Neden Olur?

Çocuklarda kalp ritim bozukluklarının birçok farklı nedeni olabilir. Bunlardan bazıları doğuştan gelirken, bazıları sonradan ortaya çıkabilir.

• Doğuştan Gelen Nedenler: Kalbin ritmini kontrol eden elektriksel sistemdeki doğumsal anormallikler, aritmiye neden olabilir.
• Yapısal Kalp Hastalıkları: Kalpteki yapısal bir bozukluk (örneğin, kalp delikleri) ritim sorunlarına yol açabilir.
• Enfeksiyonlar ve İltihaplanma: Kalp kası iltihabı (miyokardit) gibi durumlar.
• Bazı İlaçlar: İlaç kullanımına bağlı olarak kalp ritminde düzensizlikler ortaya çıkabilir.
• Diğer Durumlar: Tiroid sorunları, elektrolit dengesizlikleri veya yüksek ateş gibi durumlar da geçici ritim bozukluklarına neden olabilir.

Çocuklarda En Sık Görülen Kalp Ritim Bozuklukları Nelerdir?

Çocuklarda en sık karşılaşılan aritmi türleri şunlardır:

Supraventriküler Taşikardi (SVT)

Çocuklarda en yaygın görülen hızlı kalp ritim bozukluğudur. Kalbin üst kulakçıklarından kaynaklanan bu durum, kalp atışlarının aniden hızlanmasına neden olur. Bebeklerde hızlı nefes alıp verme, iştahsızlık ve huzursuzluk gibi belirtilerle kendini gösterebilirken, daha büyük çocuklarda çarpıntı hissi, baş dönmesi veya göğüs ağrısı şikayetleri olabilir. Genellikle tehlikeli değildir ancak uzun sürmesi durumunda tedavi edilmesi gerekir.

Erken Vuruşlar (Ekstra Sistoller)

Kalbin normal ritmi dışında fazladan bir atım yapmasıdır. Çoğu zaman iyi huyludur ve herhangi bir belirtiye neden olmaz.Genellikle rutin kontroller sırasında fark edilir ve tedavi gerektirmez. Ancak nadir durumlarda altta yatan bir sorun olabileceği için takip edilmesi önemlidir.

Uzun QT Sendromu

Bu, nadir görülen ancak potansiyel olarak ciddi bir genetik hastalıktır. Kalpteki elektriksel iletim bozuklukları, özellikle fiziksel efor ya da yoğun duygusal durumlar sırasında bayılmaya ve nadiren ani kalp durmasına yol açabilir.

Çocuğunuzda Kalp Ritim Bozukluğu Olduğunu Nasıl Anlarsınız? Belirtileri Nelerdir?

Çocuğunuzun yaşına göre belirtiler farklılık gösterebilir. Unutmayın, bu belirtilerden biri veya birkaçı varsa mutlaka bir çocuk kardiyoloğuna danışmalısınız.

• Bebeklerde ve Küçük Çocuklarda:
  • Hızlı nefes alıp verme
  • Beslenirken yorulma veya iştahsızlık
  • Huzursuzluk veya nedensiz ağlama nöbetleri
  • Soluk cilt rengi
• Daha Büyük Çocuklarda ve Ergenlerde:
  • Çarpıntı hissi: "Kalbim hızlı atıyor" veya "kalbim göğsümden fırlayacak gibi" şikayetleri.
  • Baş dönmesi veya bayılma atakları
  • Göğüs ağrısı
  • Nefes darlığı veya çabuk yorulma
  • Açıklanamayan bitkinlik

Tanı ve Teşhis Süreci

Çocuk kardiyoloğu, öncelikle çocuğun tıbbi geçmişini dinler ve fizik muayene yapar. Ritim bozukluğundan şüphelenilirse aşağıdaki testler istenebilir:

• Elektrokardiyogram (EKG): Kalbin elektriksel düzenini analiz etmek için kullanılan, basit ve ağrısız bir tanı aracıdır.
• Holter Monitörü: Çocuğun kalp ritmini gün boyu veya daha uzun süre boyunca takip eden taşınabilir bir izleme cihazıdır.
• Ekokardiyografi (EKO): Kalbin elektriksel işleyişini değerlendirmek amacıyla uygulanan, konforlu ve invaziv olmayan bir testtir.
• Egzersiz Testi: Koşu bandı veya bisiklet üzerinde EKG çekilerek, egzersiz sırasında kalp ritminin nasıl etkilendiği incelenir.

Tedavi Yöntemleri

Tedavi yöntemi, ritim bozukluğunun tipine, ciddiyetine ve çocuğun genel sağlık durumuna göre değişir.

• Takip: Çoğu iyi huylu erken vuruşlar gibi durumlarda, sadece düzenli takip yeterli olabilir.
• İlaç Tedavisi: Kalp ritmini düzenleyen ve kontrol altına alan ilaçlar kullanılabilir.
• Ablasyon: Kalpte ritim bozukluğuna neden olan bölgenin yakılması veya dondurulması işlemidir. İlaç tedavisinin yetersiz kaldığı veya ritim bozukluğunun tekrarladığı durumlarda uygulanabilir.
• Kardiyoverter-Defibrilatör (ICD): Çok ciddi ve hayati risk taşıyan aritmilerde, ani ritim bozukluğunu durdurmak için vücuda yerleştirilen bir cihazdır.