Bebeklerde/Çocuklarda Verem (BCG) Aşısı
Bebek ve çocuk sağlığını tehdit eden hastalıklardan olan verem (tüberküloz), günümüzde aşı ile önlenebilir hastalıklar arasında yer alır. Sağlık Bakanlığı’nın hazırladığı Ulusal Aşı Takvimi kapsamında, çocuklara ikinci ayın sonunda verem (BCG) aşısı uygulanır.
Verem (Tüberküloz) Nedir?
Verem (tüberküloz), mycobacterium tuberculosis adı verilen bakterinin neden olduğu, başta akciğerler olmak üzere vücudun farklı organlarını etkileyebilen bulaşıcı bir hastalıktır. Öksürük, halsizlik, gece terlemeleri, kilo kaybı ve uzun süreli ateş gibi belirtilerle kendini gösterir.
Çocuklarda tüberküloz, özellikle menenjit ve milier tüberküloz (yaygın tüberküloz) gibi ağır seyreden türlere dönüşebilir. Bu nedenle erken yaşta BCG aşısı yapılması hayati önem taşır.
Verem (BCG) Aşısı Nedir?
Verem (BCG) aşısı, tüberküloz hastalığına karşı koruma sağlamak amacıyla uygulanan bir aşıdır. Deri içine yapılan bu aşı, hastanın hayati bir tehlike olmadan veremi hafif bir şekilde atlatmasını sağlar. Derinin altına değil, içine yapılmasının nedeni aşının ısı ve ışığa dayanıksız olmasıdır.
Bebeklere Verem (BCG) Aşısı Ne Zaman Yapılır?
Verem (BCG) aşısı bebeklere genellikle 2. ayın sonunda ya da 3. ayın başında uygulanır. Çocuklar için koruyuculuğu oldukça yüksektir.
Verem (BCG) Aşısının Yan Etkileri Nelerdir?
Verem (BCG) aşısı sonrası bazı bebeklerde şu hafif yan etkiler görülebilir:
- Aşı yerinde kızarıklık veya sertlik
- Kabuklanma ve yara oluşumu (1–2 hafta içinde oluşur)
- Kol altında lenf bezi şişmesi (nadir)
- Ateş (nadir)
Bu belirtiler genellikle kendiliğinden geçer. Ancak aşı yerinde irinli yara, uzun süre kapanmayan iltihap veya yüksek ateş gibi durumlar varsa bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Verem (BCG) Aşısı Neden Önemlidir?
- Çocuklarda verem ağır seyredebilir: Verem, çocuklarda sadece akciğerleri değil, beyin zarını (tüberküloz menenjiti) ve vücudun birçok organını aynı anda (milier tüberküloz) etkileyebilir. Bu tür vakalar kalıcı hasarlara ve ölüme neden olabilir.
- Verem (BCG) aşısı, veremin ağır ve yaygın formlarına karşı etkilidir: Özellikle küçük çocuklarda ölümcül olabilen tüberküloz menenjiti ve yaygın (milier) tüberküloz gibi durumların gelişmesini büyük oranda engeller.
- -Bağışıklık sistemini güçlendirir: BCG aşısı, bebeğin bağışıklık sistemini uyararak tüberküloz bakterisine karşı savunma mekanizmasını hazırlar. Böylece çocuk, hastalıkla karşılaşsa bile daha güçlü bir direnç gösterir.
- Toplum bağışıklığını destekler: Aşılı kişiler, hastalığın yayılma zincirini kırarak toplumda daha geniş bir koruma sağlar.
Verem (BCG) Aşısı Tekrar Edilmeli mi?
Hayır, BCG aşısı genellikle tekrar edilmez, tek doz yeterli kabul edilir. Bu aşı, bebeklikte uygulandıktan sonra bağışıklık sistemi tarafından tanınır ve uzun süreli bir koruma sağlar.
Verem (BCG) Aşısı Ne Kadar Etkilidir?
BCG aşısı, özellikle çocuklarda tüberkülozun ağır ve ölümcül türlerine karşı son derece etkili bir koruma sağlar. Aşı; tüberküloz menenjiti (beyin zarının iltihabı) ve milier tüberküloz (tüberküloz bakterisinin vücuda yayılması) türlerine karşı %70-80 oranında koruma oluşturur.
