Çocuklarda Konjenital Hipotiroidi
Konjenital hipotiroidi, erken tanı ve tedaviyle tamamen kontrol altına alınabilen bir hastalıktır. Toplumda farkındalık arttıkça, bu hastalığın neden olduğu kalıcı zeka ve gelişim sorunlarının önüne geçmek mümkündür.
Konjenital Hipotiroidi Nedir?
Konjenital hipotiroidi, doğumda ya da doğumdan hemen sonra tiroit bezinin yeterince hormon üretememesi durumudur. Tiroit hormonu, beyin gelişimi ve büyüme açısından hayati öneme sahiptir. Yetersizliği durumunda çocukta kalıcı zeka geriliği, büyüme geriliği ve gelişimsel sorunlar görülebilir.
Konjenital Hipotiroidi Neden Olur?
- Tiroit bezinin yokluğu (agenezi)
- Tiroit bezinin yer değiştirmesi (ektopik tiroit)
- Tiroit hormon sentezindeki genetik bozukluklar
- Anneye ait tiroit hastalıklarının fetüse geçmesi
- İyot eksikliği veya fazlalığı
Konjenital Hipotiroidi Belirtileri Nelerdir?
Konjenital hipotiroidinin belirtileri yenidoğan döneminde çok belirgin olmayabilir. Ancak şunlar gözlenebilir:
- Uzamış yenidoğan sarılığı
- Beslenme güçlüğü
- Kabızlık
- Uykuya meyil
- Sesin kalın ve kısık olması
- Şiş yüz, geniş dil
- Göbek fıtığı
- Gelişme geriliği
Çocukta bu belirtilerin biri ya da birkaçı varsa bir çocuk endokrinolojisi uzmanına başvurulmalıdır.
Konjenital Hipotiroidi Nasıl Teşhis Edilir?
Her bebek, doğumdan sonraki ilk 3-5 gün içinde yeni doğan topuk kanı testi ile taranır. Bu test sayesinde konjenital hipotiroidi erken teşhis edilebilir. Testte TSH (tiroid stimülan hormon) ve T4 (tiroksin) düzeylerine bakılır. Değerler anormal çıkarsa ileri tetkikler yapılabilir.
Konjenital Hipotiroidi Tedavisi Nasıl Yapılır?
Konjenital hipotiroidi tedavisinde temel amaç, eksik olan tiroit hormonunun yerine konulmasıdır. Bu amaçla genellikle levotiroksin adlı ilaç kullanılır.
Tedavi, genellikle ömür boyudur ve bebeklik döneminde başlanmalıdır. Tedavinin doz ayarı çocuğun yaşına ve kilosuna göre düzenlenir. Düzenli kan testleriyle takip edilmelidir.
Ebeveynler Nelere Dikkat Etmelidir?
- Bebeğinizin doğum sonrası tarama testlerini takip edin.
- İlacı her gün aynı saatte ve aç karnına verin.
- Doktor kontrollerini aksatmayın.
- İlaç dozu ve takip sıklığı çocuk büyüdükçe değişebilir; doktor önerilerine uyun.
- İlaç başka yiyecek ve içeceklerle karıştırılmamalıdır.
