Çocuklarda Katılma Nöbeti
Katılma nöbeti, genellikle 6 ay ile 6 yaş arasındaki çocuklarda kısa süreli nefes tutma, morarma veya bayılma şeklinde görülen bir durumdur.
Katılma Nöbeti Nedir?
Katılma nöbeti, çocuğun genellikle ağlama, korku, sinirlenme, hayal kırıklığı gibi bir duygusal tepki sonrası ani şekilde nefesini tutması, morarma (siyanoz) veya solgunluk, bazen de bayılma ile seyreden kısa süreli bir nöbettir. Bu durum epilepsi ya da sara nöbeti ile karıştırılsa da katılma nöbetleri epileptik değildir.
Katılma Nöbeti Türleri Nelerdir?
1. Siyanotik Tip (Morarma Tipi)
En sık görülen katılma nöbeti türüdür. Çocuk ağlamaya başlar ve ani şekilde nefesini tutar. Dudaklar ve yüz morarmaya başlar. Gözleri kayabilir, kasılmalar olabilir. Nadiren kısa süreli bilinç kaybı yaşanabilir.
2. Soluk Tip
Nadir görülen katılma nöbeti türüdür. Genellikle ani korku, düşme ya da acı gibi bir durum sonrası oluşur. Çocuk aniden solar, gözleri kararır ve yere düşer. Kalp atışı yavaşlayabilir. Bayılma görülebilir.
3. Karışık Tip Katılma Nöbeti
Karışık tip katılma nöbetinde siyanotik ve soluk türlerin belirtileri bir arada görülür. Bu nöbet, çocuğun çeşitli duygusal uyaranlara karşı karmaşık tepki verdiğini ifade eder.
Çocuklarda Katılma Nöbeti Neden Olur?
Katılma nöbetlerinin kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, nöbete neden olan bazı etkenler şunlardır:
- Duygusal Tepkiler: Çocukların öfke, korku, üzüntü gibi yoğun duygularla baş edememesi.
- Aile Öyküsü: Genetik yatkınlık söz konusu olabilir.
- Demir Eksikliği Anemisi: Bazı çalışmalarda demir eksikliğinin katılma nöbetleri ile ilişkili olduğu gösterilmiştir.
- Sinir Sisteminin Olgunlaşma Süreci: Beynin duygusal ve otonom kontrol mekanizmaları henüz tam gelişmemiştir.
Katılma Nöbeti Tehlikeli midir?
Çoğu katılma nöbeti zararsızdır ve birkaç saniye ile 1 dakika içinde kendiliğinden sona erer. Ancak sık tekrarlayan nöbetler, bayılmalarla birlikte kasılma ve idrar kaçırma gibi epileptik bulgular varsa veya çocuk nöbet sonrası uzun süre uykulu kalıyorsa mutlaka çocuk doktoruna başvurulmalıdır.
Katılma Nöbeti Sırasında Ne Yapılmalıdır?
- Sakin kalın: Panik yapmak çocuğun korkusunu artırabilir.
- Çocuğu güvenli bir yere yatırın: Düşme ya da yaralanma riskini azaltmaya çalışın.
- Ağzına bir şey vermeyin: Nefes yolunu tıkayabilir.
- Yüzünü suyla silin: Serin bir bezle yavaşça uyarı verilebilir.
- Nöbet sonrası doktorla görüşün: İlk kez oluyorsa mutlaka değerlendirilmelidir.
